Schnürschuhe

Trzewiki towarzyszyły armii niemieckiej zarówno w I jak i II wojnie światowej. W obu wojnach zostały wprowadzone do jednostek liniowych na masową skalę z uwagi na oszczędności materiałowe.  W produkcji trzewików zużywano o wiele mniej skóry niż w przypadku butów marszowych, popularnie zwanych saperkami.

W Wehrmachcie pomiędzy 1939 a 1945 występowało kilka rodzajów trzewików. Dla uproszczenia nazwy modeli oparte są na powszechnie przyjętych w środowisku kolekcjonerskim - nie są to oficjalne nazwy używane przez Niemców.

Schnürschuhe M37 - Obuwie to było wykonane z wysokiej jakości bydlęcej skóry typu jucht o grubości 2-3mm i wydawane żołnierzom jako dodatkowe buty. Często noszono je  do munduru wyjściowego lub do różnego rodzaju prac wykonywanych w koszarach.  Tak jak  buty  marszowe posiadały tzw. rekini nosek i były czernione przez żołnierzy preparatami chemicznymi. Zrezygnwowano z tego zabiegu w późniejszym okresie wojny. Charakteryzowały się  przyszwą z mizdrą na zewnątrz, cholewką o wysokości ok. 16cm mierząc od początku obcasa, która w większości przypadków była lekko ścięta ku dołowi. Buty posiadały 5 oczek na sznurowadła i 4 haczyki w górnej części  każdej cholewki. W późniejszym okresie występowały także nieco niższe wersje, a także takie, które posiadały 4 oczka i 4 haki. Sznurowadła w trzewikach były wykonane z czarnego kordu lub rzemieni skórzanych.

Zapiętek wewnętrzny oraz tylnia listwa zszywane były podwójnym szwem, wyjątkiem jest czasem pojedynczy szew na zapiętku, natomiast przednie szwy łączące cholewkę z przyszwą występowały w ilości od 3 do 4. Przy użyciu 3 szwów często jeden z nich był oddalony ok. 1,2 cm od dwóch szwów na brzegu cholewki. Język dochodził najczęściej do poziomu haków.

Podeszwa ze skóry typu krupon o grubości ok. 4-5mm, przeszywana metodą blake. Szew pomiędzy  zelówką a obcasem często był kryty, jeśli dany warsztat decydował się na szew odkryty wycinano specjalny rowek pod szew aby zapobiec jego przecieraniu. Zelówka była kołkowana podwójnym, rzadziej pojedyńczym rzędem drewnianych kołków w kształcie rombu nabijanych w ok. 5-7mm odstępach. Kołkowano również podeszwę pomiędzy zelówką a obcasem, czasem nawet 3 rzędami kołków. Na końcu nabijano w zelówce stalowe gwoździe o 7 ( wczesne) lub 6 (późne) ściankach. Bardzo często przód zelówki zakończony był metalowymi żabkami. Ilość gwoździ w jednym z butów zawsze była mniejsza o 2 lub 3 sztuki. Obcas składany z kilku warstw twardej skóry, nieco ścięty zakończony był metalową podkówką, która w zależności od rozmiaru buta miała swoją rozmiarówkę oraz literkę L na lewy lub R na prawy but. Zdarzały się także podkówki, z numeracją nabijaną wewnątrz i nie widoczną po zamontowaniu w obcasie.  Na podeszwie nabijano długość oraz szerokość wkładki, a także w początkowym okresie wojny wypalano stępel producenta.

Oznakowanie rozmiaru, roku produkcji i producenta było wypalane bądz wybijane ok 1,5cm od górnej części cholewki i mogło wyglądać tak : „41   28  6   216”. 41 to rok produkcji, 28 długość wkładki, 6 szerokość wkładki, 216 kod producenta.

Schnürschuhe M43 - Zostały wprowadzone w 1943 roku i miały zastąpić droższe w produkcji buty marszowe. Wykonane równie solidnie jak trzewiki M37 jednak w stosunku do nich wprowadzono kilka modyfikacji, które miały jeszcze ograniczyć koszta.

Główną zmianą było skrócenie cholewek z 16 do nawet 13cm i zastąpienie haczyków w górnej części oczkami. Liczba oczek wahała się od 6 do 8. W tym modelu rzadziej występowały metalowe żabki na zelówkach, oraz kryty szew pomiędzy zelówką a obcasem, zniknął również wypalany znak producenta na rzecz numer NRBN wybijanego w górnej, wewnętrznej części cholewki.

Od 1944 w trzewikach M43 zdarzały się np. zapiętki wszywane na zewnątrz cholewki lub szew dookoła górnej części cholewki a także trzewiki z zelówką wewnętrzną, na których widoczne są tylko kołki bez szwu. Trzewiki z takimi modyfikacjami często określane są już jako M44.

Schnürschuhe M44 - najpóźniejszy i najbardziej zróżnicowany model obuwia używanego przez niemiecką armię. Trzewiki M44 nie posiadały charakterystycznego rekiniego nosa, a przód przyszwy był wyższy i utwardzony. Występowały modele, które miały zewnętrzne usztywnienie z przodu buta, tak jak w trzewikach włoskich Wzmocnienie to było wszywane mizdrą lub licem na zewnątrz. Bardzo często trzewiki M44 miały w górnej części cholewki wewnątrz lub na zewnątrz wszywany sukienny lub filcowy pasek materiału o szerokości ok 2cm. Zapiętek w tym modelu był najczęściej zewnętrzny. Podeszwa występowała w wersji z zelówką wewnętrzną i bez przeszycia lub zewnętrzną.

 
 
Znajdź nas na Facebooku